Przewodnik prawny

Redukcja czasu

Komisja PIAB podaje, że od kiedy została ona powołana, ilość czasu, jaki był potrzebny do rozstrzygnięcia roszczeń związanych z uszczerbkiem na zdrowiu*. W wielu przypadkach został on znacząco zredukowany z około 3 lat do 9 miesięcy. Aby to osiągnąć, Injuries Board ustanowiło zespół oceniający, którego zadaniem jest dokonywanie sprawiedliwego i przejrzystego oszacowania szkód zgodnie z przepisami ustawy PIAB z 2003 r.

Ważne liczby

Dane z rocznego raportu PIAB za 2020 r. wskazują, że:

• zostało złożonych 26.000 wniosków
• wypłacono 8.587 odszkodowań
• średnia wypłata wyniosła €23.800
• najwyższa wypłata wyniosła €546.525

Kliknij link, aby zobaczyć roczny raport PIAB z 2020 r.

Jak złożyć wniosek do Injuries Board?

Wniosek można przygotować bez radcy prawnego, jednak jego sporządzenie z pomocą adwokata jest zwykle najlepszym wyjściem. Istnieją pewne obszary prawne, w których ciężko jest poruszać się bez adwokata specjalizującego się w problematyce powypadkowej. Adwokat dopilnuje, że roszczeniu zostanie nadany odpowiedni bieg a cała sprawa będzie przebiegać bez przeszkód.

1. Porozmawiaj z prawnikiem

Jeśli nie jesteś pewien od czego zacząć, pomoże Ci rozmowa z adwokatem ds. uszczerbków na zdrowiu*. Dostarczy Ci on niezbędnych informacji, potrzebnych do złożenia wniosku do Injuries Board oraz przygotuje dokumentację i zbierze wszelkie potrzebne informacje.

Prawnik może poprosić Cię o zebranie następujących informacji odnośnie wypadku:

• Szczegóły wypadku i opis zdarzenia
• Opis odniesionych urazów – wszelkie możliwe dowody, np. zdjęcia
• Szczegóły dotyczące wcześniejszych wypadków/urazów/schorzeń
• Listę wydatków poniesionych wskutek wypadku, rachunki medyczne itd.
• Opis lub dane sprawcy/osoby odpowiedzialnej za wypadek

Sprawą kluczowej wagi jest wskazanie we wniosku właściwej osoby jako odpowiedzialnej za wypadek. Jeśli wskażesz jakąś osobę lub osoby jako winne Twojej szkody, a Komisja w wyniku rozpatrzenia sprawy uzna tę osobę za niewinną, taka osoba może wnioskować o zwrot poniesionych kosztów. Oznacza to, że będziesz zobowiązany do pokrycia jej wydatków prawnych.

Podsumowując, pewne aspekty procesu składania roszczenia do PIAB mogą być skomplikowane. Izba Irlandzkich Radców Prawnych (The Law Society of Ireland) zaleca, aby osoby, które wnoszą roszczenie z tytułu szkód osobowych korzystały z pomocy adwokatów na etapie procesu w Injuries Board – “Reprezentacja prawna jest konieczna dla zapewnienia skutecznej obrony praw ofiar wypadków w postępowaniach przeciwko dużym firmom i instytucjom ubezpieczeniowym.”

Pamiętaj, że Injuries Board nie może pomóc Ci w przygotowaniu wniosku i jeśli coś zrobisz źle, nie będziesz miał drugiej szansy.

Jeśli padłeś ofiarą wypadku, wskazane jest uzyskanie opinii prawnej.

2. Raporty medyczne

Dokumentacja medyczna jest bardzo istotna, gdyż potwierdza odniesiony przez Ciebie uszczerbek na zdrowiu. Twój prawnik może zażądać raportu medycznego od lekarza, który zajmował się Twoimi leczeniem. Jako że adwokat nie zna szczegółów dotyczących urazów, dla rozpatrzenia sprawy potrzebna będzie diagnoza lekarska, szacowany czas powrotu do zdrowia a także szczegóły dotyczące leczenia.

W następstwie niektórych dramatycznych wypadków poszkodowany może potrzebować leczenia o charakterze psychologicznym – w takich sprawach prawnik poprosi o zaświadczenie od leczącego Cię psychologa.

3. Formularz A

Na tym etapie adwokat posiada wszelkie informacje potrzebne do wszczęcia postępowania przez Injuries Board. Adwokat wypełni formularz A, który następnie może złożyć online lub wysłać pocztą. Łącznie z formularzem wysyła się też kopie wszelkich raportów medycznych i szczegóły poniesionych wydatków.

Następnie Injuries Board potwierdzi otrzymanie wniosku, nada mu numer referencyjny oraz powiadomi osobę/firmę, przeciwko której wnosisz roszczenie. Kopia wniosku wraz z raportem medycznym zostanie jednocześnie wysłana do wskazanego w nim sprawcy.

4. Ocena Twojego roszczenia

Następnie Injuries Board rozpatrzy szczegóły Twojego wniosku i rozstrzygnie sprawę. Jeśli Komisja orzeknie na Twoją korzyść, może zaproponować sumę należnego Ci od osoby/firmy winnej wypadkowi zadośćuczynienia. Propozycje Injuries Board nie podlegają negocjacjom – albo są akceptowane lub odrzucane. To czy obie strony wyrażą zgodę na zaproponowaną wysokość odszkodowania zadecyduje o kolejnych krokach w sprawie. Należy pamiętać, że masz tylko 28 dni na decyzję co do akceptacji lub odrzucenia zaproponowanej kwoty.

A. Nakaz zapłaty

Jeśli ty oraz osoba ponosząca odpowiedzialność za wypadek wyrazicie zgodę na zaproponowaną wysokość odszkodowania, Injuries Board wyda nakaz zapłaty, który obliguje sprawcę do zapłaty odszkodowania na Twoją rzecz.

B. Uprawnienie do skierowania sprawy do sądu

Jeśli ty lub osoba winna nie przystanie na sumę odszkodowania zaproponowaną przez Komisję, wówczas otrzymacie upoważnienie, aby wszcząć postępowanie sądowe w celu rozwiązania sprawy.

Okres na ocenę wniosku

Po otrzymaniu wniosku, Injuries Board ma dziewięć miesięcy na jego ocenę. Jeśli Komisja nie zdoła ocenić wniosku w ciągu 9 miesięcy, powiadomi o tym Ciebie oraz osobę odpowiedzialną za zdarzenie oraz poprosi o wydłużenie okresu potrzebnego na ocenę Twojego roszczenia.

Jeśli nie dojdzie do rozstrzygnięcia sprawy na etapie PIAB, otrzymasz upoważnienie do wszczęcia dalszych działań prawnych. Na założenie sprawy w sądzie jest 6 miesięcy.

Limit czasowy na wszczęcie roszczenia

Obowiązuje okres 2 lat, w ciągu którego możesz złożyć wniosek z tytułu szkód osobowych. Okres ten rozpoczyna się z chwilą wypadku, np. w sytuacji wypadku drogowego jest to dzień, w którym doszło do wypadku. Jeśli nie założysz sprawy w tym okresie, Twoje roszczenie stanie się nieegzekwowalne.

W niektórych przypadkach osoba może nie być świadoma faktu, że doznała uszczerbku na zdrowiu. W takich sytuacjach okres 2 lat rozpoczyna się z chwilą, gdy ofiara wypadku zda sobie sprawę z poniesionej szkody.

Jakie sprawy rozpatruje Injuries Board?

Komisja szacuje szkody osobowe w następujących kategoriach:

Wypadki drogowe*

Wypadki komunikacyjne obejmują zdarzenia począwszy od wypadków samochodowych poprzez kolizje z udziałem samochodów ciężarowych, autobusów, motorów i rowerów po wypadki samochodowe z udziałem pieszych.

Wypadki w pracy*

Wypadki przy pracy obejmują takie zdarzenia jak poślizgnięcie, potknięcie lub upadek w pracy, urazy powstałe przy ręcznym załadunku, obrażenia związane z obciążeniami i powtarzającymi się czynnościami a także uszczerbki na zdrowiu odniesione w niebezpiecznym środowisku pracy.

Wypadki w miejscu publicznym*

Roszczenia z tytułu wypadków w miejscach publicznych, zwane również roszczeniami z tytułu odpowiedzialności cywilnej, mogą obejmować zdarzenia takie jak poślizgnięcie, potknięcie lub upadek w miejscu publicznym np. w supermarkecie, na terenie czyjejś nieruchomości, wypadki w centrach handlowych, wypadki w publicznych parkach, potknięcia i upadki na bruku, chodniku lub krawężniku.

Ostatnie dane pokazały, że dla 8.587 odszkodowań przyznanych w 2020 r. rozkład według kategorii był następujący:

• 70% odpowiedzialność motoryzacyjna – wypadki drogowe
• 13% odpowiedzialność pracodawców – wypadki w pracy
• 17% odpowiedzialność podmiotów publicznych – wypadki w miejscach publicznych

Jakich spraw Injuries Board nie rozpatruje?

Chociaż Injuries Board rozpatruje większość roszczeń z tytułu szkód osobowych, istnieją odstępstwa od tej zasady. Należą do nich m.in.:

• Roszczenia z tytułu zaniedbań medycznych*
• Roszczenia z tytułu napaści
• Sprawy, gdzie doznane urazy są wyłącznie natury psychologicznej
• Komisja może odrzucić wnioski w przypadkach, gdzie narastające komplikacje wynikają z wcześniejszych problemów zdrowotnych

Jeśli rozważasz wniesienie roszczenia z tytułu szkód osobowych odniesionych w jednym z powyższych przypadków, konsultacja z adwokatem powinna być pierwszym krokiem.

Wytyczne Rady Sądowniczej ws. szkód osobowych

W celu oceny czy kwota odszkodowania zaproponowana przez Komisję odzwierciedla poniesione szkody i straty, Injuries Board i Sądy często odnoszą się do wytycznych Rady Sądowniczej ws. szkód osobowych, które umożliwiają im zapewnienie spójności w przyznawaniu odszkodowań pieniężnych w skutecznych roszczeniach z tytułu obrażeń cielesnych.

Wytyczne zawierają ogólne wskazówki co do kwot odszkodowania, które mogą zostać przyznane w drodze roszczenia z tytułu poniesionych szkód osobowych w zależności od stopnia urazów i czasu, jaki może upłynąć do powrotu do zdrowia. Nie określają one jednak w pełni wysokości odszkodowania, jakie może zostać wypłacone.

W procesie oceny wniosku Injuries Board może odnieść się do wytycznych Rady Sądowniczej ws. szkód osobowych w następujących kategoriach:

• Zadośćuczynienie za ból, cierpienie i utratę radości życia
• Utrata zarobków oraz dodatkowe koszty takie jak wydatki na leczenie
• Koszty przyszłej opieki medycznej
• Utrata zarobków w przyszłości

Wytyczne Rady Sądownictwa mogą posłużyć do ustalenia szacunkowej kwoty odszkodowania, zgodnie z poniższymi kryteriami:

1. Ustalenie kategorii obrażeń

Ocena rozpoczyna się od określenia części ciała, która doznała największych obrażeń. Następnie bierze się pod uwagę inne, mniej poważne urazy. Wyżej wspomniane wytyczne Rady dzielą obrażenia według następujących 12 kategorii:

• Urazy skutkujące skróceniem oczekiwanej długości życia
• Urazy związane z paraliżem
• Urazy głowy
• Urazy psychiczne
• Urazy wpływające na zmysły
• Urazy narządów wewnętrznych
• Urazy ortopedyczne
• Chroniczny ból
• Urazy twarzy
• Blizny i oparzenia z wyłączeniem twarzy
• Uszkodzenie włosów
• Zapalenie skóry i inne schorzenia skóry

2. Zrozumienie zakresu i powagi obrażeń

Waga obrażeń jest skategoryzowana według poniższej skali. Zakresy tej skali mają odzwierciedlać skutki, jakie dany uraz wywarł na jakość życia, ból i cierpienie jak również trwałość tych konsekwencji. Zakres uszczerbku odgrywa główną rolę przy ustaleniu wysokości odszkodowania proponowanego przez PIAB:

• Lekki
• Umiarkowany
• Umiarkowanie ciężki
• Poważny i trwały

3. Sprawdzenie zakresu kwot odszkodowania przyznanych w podobnych przypadkach w przeszłości

Większość przypadków mieści się w powyższych kategoriach, musisz jednak pamiętać, że nie ma żadnych widełek, tj. maksymalnych czy minimalnych kwot odszkodowania, jakie muszą zostać przyznane w przypadku danego rodzaju obrażeń.

4. Rozważenie skutków licznych urazów

Oprócz najpoważniejszego obrażenia, rozpatruje się też pozostałe urazy odniesione wskutek wypadku. Odnośnie wytycznych Rady Sądowniczej ws. szkód osobowych, należy mieć na uwadze, że oszacowanie nie polega na dodawaniu średnich kwot odszkodowania sugerowanego za poszczególne urazy. W pierwszej kolejności rozpatruje się najpoważniejszy uraz a następnie dokonuje się korekty, biorąc pod uwagę pozostałe obrażenia.

Uwaga: Injuries Board daje pewne wskazówki odnośnie odszkodowania za poniesione straty oraz ból i cierpienie, jednak nie udziela specyficznej pomocy w kwestiach roszczeń z tytułu szkód osobowych. Adwokat ds. szkód osobowych pomoże Ci przebrnąć przez proces dochodzenia praw do odszkodowania.

Ważne przy ocenie wniosków

Obliczając wysokość odszkodowania, jak również zadośćuczynienia za doznany uszczerbek na zdrowiu, Injuries Board powinno wziąć pod uwagę szkody szczegółowe zwane ‘Special Damages’, które składają się na wysokość odszkodowania:

• Utrata zarobków, jeśli wypadek spowodował niezdolność do pracy – tutaj należy też wziąć pod uwagę utratę zarobków w przyszłości
• Wydatki na opiekę medyczną
• Inne wydatki wynikające ze zdarzenia

Wniosek w sprawach dotyczących dzieci

W sprawach wypadków dotyczących dzieci proces składania wniosku jest zasadniczo zbliżony. Jednak ponieważ poszkodowany jest niepełnoletni, taka osoba potrzebuje opiekuna procesowego, który poprowadzi sprawę w jej imieniu. W procesie roszczenia, taki opiekun nazywany jest ‘Next Friend’. W przypadku, gdy w imieniu małoletniego opiekun wyrazi zgodę na polubowne porozumienie, zanim uzyska ono moc prawną, musi zostać zaakceptowane przez sąd. Suma odszkodowania jest zachowana i przekazana małoletniemu z chwilą ukończenia 18 lat. Kwota odszkodowania może być częściowo wypłacona rodzicowi lub opiekunowi prawnemu dziecka w przypadku, gdy sąd uzna, że będzie to z korzyścią dla dziecka, np. przeznaczenie środków na bieżącą opiekę medyczną.

Alternatywą dla tego rozwiązania jest odczekanie do momentu ukończenia przez dziecko 18. roku życia, kiedy będzie ono mogło wnieść roszczenie samodzielnie. W takim przypadku poszkodowany może wszcząć sprawę w ciągu 2 lat od ukończenia pełnoletności.

Postępowanie z firmami ubezpieczeniowymi

Pamiętaj, że zanim sprawa trafi pod ocenę Injuries Board, firma ubezpieczeniowa ma prawo złożyć propozycję ugody. Z firmami ubezpieczeniowymi można negocjować, nie można jednak negocjować z Injuries Board. Możesz skontaktować się z ubezpieczycielem osobiście lub może to zrobić za Ciebie prawnik.