Uraz*

W jaki sposób dochodzi do oparzeń?

Oparzenia mogą być spowodowane wieloma rodzajami incydentów, od wypadków samochodowych, w miejscu pracy, wypadków z udziałem środków chemicznych i termicznych po oparzenia elektryczne. W niektórych przypadkach oparzenia mogą powodować trwałe uszkodzenia nerwów, więzadeł i ścięgien, szczególnie w przypadkach oparzeń ogniem, chemikaliami, elektrycznością lub promieniowaniem jonizującym. Może to prowadzić to powstawania blizn, a w niektórych przypadkach do ograniczeń ruchowych i znacząco wpłynąć na codzienne życie poszkodowanego.

Kto ponosi odpowiedzialność?

Jeżeli doznane obrażenia zostały spowodowane zaniedbaniem osoby trzeciej, wtedy istnieje możliwość dochodzenia odszkodowania powypadkowego. Ważne, aby przed wniesieniem roszczenia ustalić, kto odpowiada za wypadek i odniesione obrażenia.

Klasyfikacja oparzeń

Urazy oparzeniowe dzieli się na trzy podstawowe grupy określające skalę ciężkości obrażeń. Podział i określenie stopnia oparzeń jest istotnym krokiem w procesie dochodzenia roszczenia odszkodowawczego.

Oparzenia pierwszego stopnia

Oparzenia pierwszego stopnia są najczęstszym rodzajem urazów oparzeniowych. Są to niewielkie obrażenia, które powodują uszkodzenia tylko wierzchniej warstwy skóry, pozostawiając jej zmieniony koloryt i niewielki ból. Zasadniczo takie oparzenia nie wymagają interwencji lekarskiej i na ogół nie pozostawiają żadnych długoterminowych obrażeń lub blizn.

Oparzenia drugiego stopnia

Oparzenia tej kategorii są nieco poważniejsze. Mogą mieć charakter powierzchniowy i głęboki uszkadzając naskórek i skórę właściwą, czego następstwem jest uszkodzenie naczyń krwionośnych i zakończeń nerwowych. Przy takich oparzeniach na skórze często pojawiają się pęcherze, które mogą pozostawiać blizny. Jeśli nieodpowiednio leczone, oparzenia drugiego stopnia mogą prowadzić do infekcji. Oparzenia obejmujące więcej niż 10% ciała, mogą prowadzić do wstrząsu termicznego poszkodowanego wynikającego z utraty płynów ustrojowych.

Oparzenia trzeciego stopnia

Są to najpoważniejsze i należą do najcięższych rodzajów oparzeń. Mogą uszkodzić wszystkie trzy warstwy skóry wraz z tkanką znajdującą się pod skórą właściwą. W wielu przypadkach oparzenia trzeciego stopnia prowadzą do utraty skóry i konieczności jej przeszczepu. W przypadku tych oparzeń poszkodowany może nie odczuwać bólu na skutek uszkodzenia nerwów. Oparzenia trzeciego stopnia pozostawiają trwałe blizny, a proces leczenia jest długotrwały.

Typowe objawy oparzeń

• Zmieniony koloryt skóry
• Pęcherze
• Blizny
• Łuszczenie się skóry
• Szok pourazowy
• Utrata płynów ustrojowych
• Ból w obrębie poparzonego obszaru
• Obrzęk
• Ograniczenia ruchowe

Przyczyny

Do oparzeń może dojść na skutek wielu rodzajach wypadków. Najczęstsze przyczyny oparzeń to wypadki w pracy* (szczególnie w zakładach przemysłowych i budowlanych) a także wypadki w miejscach publicznych* i wypadki drogowe*. Niektóre z typowych przyczyn to oparzeń to:

Oparzenia elektryczne

Z uwagi na fakt, iż ciało ludzkie działa jak przewodnik napięcia, oparzenia elektryczne są bardzo niebezpieczne. Mogą się zdarzyć zarówno w pracy, w domu jak i w miejscu publicznym, poprzez użycie wadliwego produktu, źle utrzymanego sprzętu lub sprzętu z odsłoniętymi przewodami elektrycznymi. Wyróżnia się następujące rodzaje oparzeń elektrycznych:

• Oparzenie w wyniku porażenia prądem niskiego napięcia – takie oparzenie jest spowodowane kontaktem ze źródłem zasilania o napięciu równym lub mniejszym 500V. Takie napięcie nie jest wystarczająco wysokie by doprowadzić do uszkodzenia tkanek podskórnych, jednak może też powodować łagodne, powierzchowne oparzenia.
• Oparzenie w wyniku porażenia prądem wysokiego napięcia – takie oparzenia mogą być poważne z uwagi na kontakt z prądem o wysokim napięciu, który może uszkodzić tkanki podskórne i przejść przez ciało. Oparzenia wysokiego napięcia nie pozostawiają widocznych śladów na wierzchniej warstwie skóry. W większości przypadków obrażenia są wewnętrzne (podskórne).
• Oparzenie jamy ustnej – ten rodzaj oparzeń jest spowodowany ugryzieniem przewodu elektrycznego, najczęściej przez dzieci. W takich przypadkach prąd przepływa przez usta dziecka prowadząc do obrażeń lub deformacji ciała.
• Porażenie łukiem elektrycznym – porażenie prądem jest spowodowane energią termiczną łuku elektrycznego dotykającego skóry. Temperatura łuku jest bardzo wysoka, co wpływa na pojawienie się oparzeń w ułamku sekundy. W zależności od czasu ekspozycji, takie oparzenia są zwykle powierzchniowe bez znaczących obrażeń podskórnych. Zakres obrażeń zależy jednak od okresu czasu porażenia łukiem elektrycznym.
• Oparzenie wywołane zwarciem elektrycznym – powstaje najczęściej na skutek zwarcia w urządzeniach elektrycznych. Zwarcie może wywołać bardzo wysoką temperaturę (do 4000 stopni Celsjusza), która jest wystarczająca, by zapalić odzież bez konieczności dotyku źródła prądu powodując z kolei oparzenia ciała. W niektórych przypadkach, gdy fala łuku jest wysoka (zwarcie o dużym natężeniu prądu), dochodzi do odrzucenia osoby znajdującej się w bliskiej odległości źródła prądu, co może spowodować upadek i dodatkowe urazy.
• Oparzenie płomieniem – wszędzie, gdzie przedmioty pozostają w bliskim kontakcie z prądem elektrycznym, może dojść do zwarcia elektrycznego prowadzącego do wybuchu pożaru. Jeżeli do zwarcia elektrycznego doszło z udziałem osoby, która miała bezpośredni kontakt z łukiem/napięciem elektrycznym, wtedy może dojść do zapalenia się ubrania i oparzenia płomieniami.

Oparzenia przy pracy

Rodzaje oparzeń, jakie mogą powstać na skutek wykonywanej pracy, zależą od środowiska i rodzaju profesji. Typowe obrażenia powstałe w wyniku poparzenia w miejscu pracy to:

• Oparzenie elektryczne, spowodowane wadliwym sprzętem elektrycznym
• Oparzenie termiczne, powstałe poprzez kontakt z przegrzanymi maszynami lub narzędziami
• Oparzenie chemiczne, spowodowane kontaktem z substancjami żrącymi; kwasami lub olejami
• Oparzenie wywołane bezpośrednim kontaktem ze źródłem ciepła tj. spawanie i inne prace budowlane

Oparzenia chemiczne

Oparzenia chemiczne to podrażnienia i zniszczenia tkanek skórnych, wywołane bezpośrednim kontaktem z substancją chemiczną lub jej oparami. Oparzenia chemiczne w miejscach pracy są powszechnym zjawiskiem. Pracodawca powinien stosować się do wielu regulacji, mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa swoim podwładnym. Pracodawca jest zobowiązany:

• Zapewnić odzież ochronną wszystkim, którzy pracują w pobliżu lub w bezpośrednim kontakcie żrących środków chemicznych. W zależności od używanej substancji chemicznej, rekomendowana odzież ochronna to: rękawice, maseczki i okulary ochronne, kombinezony, kurtki, fartuchy – wszelka niezbędna odzież ochronna zabezpieczająca przed działaniem szkodliwych środków chemicznych. Jeśli doszło do urazu, a pracodawca nie zapewnił wymaganego ekwipunku, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności.
• Przeprowadzać szkolenia pracowników w zakresie obchodzenia się ze środkami chemicznymi i wszelkimi narzędziami używanymi podczas pracy.
• Podjąć możliwe środki ostrożności zapobiegające poparzeniom chemicznym. Znaki ostrzegawcze i właściwe oznaczenia powinny być widoczne, aby przypominać pracownikom o istniejących zagrożeniach. Apteczka pierwszej pomocy musi zawierać płyn do płukania oczu, krem do poparzeń i inne środki leczące oparzenia.

Obowiązkiem każdego pracownika jest przestrzeganie przepisów i procedur związanych z zachowaniem bezpieczeństwa w miejscu pracy. Jeżeli pracownik dopuścił się zaniedbania w tym zakresie, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności za wypadek.

Pożary instalacji elektrycznej

Tego typu pożary są najczęściej wynikiem wadliwej instalacji elektrycznej budynku. Szybko się rozprzestrzeniają i prowadzą od oparzeń osób znajdujących się w obszarze objętym płomieniami.

Wypadki drogowe i pożary samochodów*

Pożary samochodowe są bardzo częstym zjawiskiem podczas wypadków drogowych. Do wypadków drogowych dochodzi z powodu zaniedbania kierowcy lub uszkodzenia części samochodowej. W obu przypadkach może dojść do wybuchu pożaru skutkującego obrażeniami cielesnymi*.